PSTRĄŻE (STRACHÓW)
Zestaw rakietowy Łuna
Taktyczny zestaw rakietowy 9K52 konstrukcji radzieckiej, opracowany na początku lat sześćdziesiątych. Jest wersją rozwojową zestawu ŁUNA, wprowadzonego do uzbrojenia armii radzieckiej w 1961 r. Zestaw ten składa się z wyrzutni 2P16 (zbudowanej na bazie podwozia gąsienicowego czołgu PT-76) oraz rakiet' 3R9 (z głowicą odłamkowo-burzącą, o donośności 44,5 km) i 3R10 ( z nadkalibrową głowicą jądrową o donośności 32,2 km). Napęd rakiet stanowiły dwa silniki rakietowe na paliwo stałe, rozmieszczone jeden za drugim i pracujące równocześnie. Zestawy ŁUNA praktycznie nie są już eksploatowane, a ich miejsce zajęły zestawy ŁUNA-M, wprowadzone do uzbrojenia w 1964 roku.
Obecnie są one użytkowane przez kilkanaście państw, w tym: Afganistan, Bułgarię, Czechy, Egipt, Irak, Koreę Północną, Libię, Polskę (od 1966 roku), Słowację, Syrię, Jemen oraz kraje byłego Związku Radzieckiego i Jugosławii. Zestaw 9K52 składa się z: rakiety 9M21 , wyrzutni 9P113, samochodu transportowego 9T29 i wyposażenia pomocniczego.
Rakieta 9M21 jest jednostopniowym pociskiem rakietowym na paliwo stałe; w zależności od zastosowanej głowicy bojowej występuje on w następujących wersjach: 9M21 F (głowica burząca, uzbrojona w zapalnik zbliżeniowy), 9M21 B i 9M21 B1 (głowica jądrowa, uzbrojona w zapalnik zbliżeniowy), 9M21G (głowica chemiczna), 9M21A (głowica agitacyjna), 9M21 OF (głowica kasetowa, przenosząca 42 podpociski, każdy o masie 7.5 kg) oraz ćwiczebnych - 9M21 E i 9M21 E1. Większą część pocisku zajmuje silnik marszowy, wokół którego dyszy znajduje się silnik startowy z szesnastoma dyszami. Ponadto pocisk ma dodatkowy silnik rakietowy, służący do nadania mu ruchu obrotowego. W tylnej części pocisku znajdują się cztery stateczniki, za którymi montuje się tarcze hamujące (przy strzelaniu na odległość od 15 do 29 km). Wyrzutnię 9P113 zbudowano na ośmiokołowym podwoziu ZIŁ-135 LM, którego wszystkie osie są napędzane, a pierwsza i czwarta skręcane. W pojeździe zastosowano dwa silniki gaźnikowe, o mocy 180 KM każdy. Przed zespołem napędowym znajduje się trzyosobowa kabina załogi, wykonana z tworzywa sztucznego. Zespół artyleryjski składa się z: prowadnicy, obrotowego łoża, napędów ręcznych i mechanicznych oraz przyrządów celowniczych. Z prawej strony zespołu artyleryjskiego znajduje się dźwig hydrauliczny, służący do przeładunku rakiet na wyrzutnię i do ich montażu, Do zasilania zespołów wyrzutni na stanowisku ogniowym, podczas postoju i prac przeładunkowych zastosowano agregat prądotwórczy. W położeniu bojowym wyrzutnia spoczywa na czterech podnośnikach. Z 9P113 można odpalić co najmniej 200 pocisków rakietowych. Samochód transportowy 9T29 zbudowano na tym samym podwoziu, co wyrzutnię, a w miejscu zespołu artyleryjskiego, dźwigu i agregatu prądotwórczego zamontowano wsporniki do przewożenia trzech rakiet, Masa bojowa wyrzutni wynosi 17 560 kg; długość wyrzutni - 10 690 mm; szerokość 2800 mm; wysokość: bez rakiety - 2860 mm, z rakietą - 3350 mm; prześwit - 500 mm; kąt ostrzału w płaszczyźnie poziomej od + 15° do + 65°, poziomej ot 7°; prędkość jazdy - 60 km/h; zasięg jazdy - 650 km; Średnica rakiety - 544 mm; długość - 8960 mm; rozpiętość stateczników - 1700 mm; masa startowa - od 2432 do 2486 kg; masa głowicy bojowej - 420 kg; zasięg pocisku rakietowego' maksymalny - 68 km, minimalny - 12 km; prędkość maksymalna pocisku rakietowego- 1200 m/s; czas przygotowania rakiety do startu z położenia: marszowego - 10 min, bojowego - 7 min; obsługa - 7 Żołnierzy. W ramach modernizacji zestawu 9K52 powstały również zestawy: 9K52TS (przystosowany do eksploatacji w warunkach tropikalnych i wystrzeliwania tylko rakiet z głowicami burzącymi) i 9K52M (przystosowany do odpalania rakiet ŁUNA 3 o korygowanym torze lotu).
Autorem jest mjr dr inż. Ryszard Woźniak. Poniżej zdjęcie zestawu rakietowego na ciągniku kołowym Ził (fotografia Jacek Bilski):
